Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Dr. Mustafa Tan, zeytincilikte 2024-2025 sezonuna ilişkin 750 bin ton sofralık zeytin, 475 bin ton zeytinyağı rekoltesi beklediklerini söyledi.
UZZK Başkanı Dr. Mustafa Tan, Balıkesir’in Edremit ilçesinde gazetecilere, Tarım ve Orman Bakanlığının 2009-2010 döneminden itibaren konseye sektör temsilcilerinin de içinde olduğu rekolte tahmin heyeti çalışması için yetki verdiğini belirtti.
Bu yıl rekolte tahmin çalışmasında format değiştirdiklerini anlatan Tan, Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda özellikle İl Tarım ve Orman Müdürlüklerinin saha çalışmalarında daha etkin olduğu bir modele geçtiklerini kaydetti.
Tan, saha çalışmalarının yanı sıra bölgedeki teorik çalışmalarda da uzun yıllara dayalı bahçeler seçilerek buralarda sayımlar yaptıklarını belirterek, şöyle devam etti:
“Ülkemiz zeytincilikte büyük bir atılım içinde. 2022-2023 sezonunda dünya ikinciliğini almıştı, İspanya’nın ardından. O yıllarda İspanya’da kuraklık vardı. Ülkemiz daha şanslıydı ama bunun bir tesadüf olmadığını bu yıl da ülkemiz gösterdi. Bu anlamda sevincimiz büyük. Bu yılki rekolte sonuçlarının ülkemiz ve dünya zeytinciliği ile sektörümüze hayırlı olmasını diliyorum. Bu doğrultuda 2024- 2025 üretim yılının Türkiye’nin yeni bir rekoru olduğunu müjdelemek istiyorum.”
Zeytinyağı üretiminde dünya liderliği hedefi
Türkiye’de bu yılki sayımlara göre 172 milyon meyve veren, 32 milyon 500 bin de henüz meyve vermeyen olmak üzere 200 milyonun üzerinde zeytin ağacı bulunduğunu dile getiren Tan, geçen yıla göre 2 milyonluk bir artış olduğunu vurguladı.
Tan, bütün yılların ortalamasına bakıldığında ağaç başına 20,9 kilo meyve verimiyle 3 milyon 600 bin ton zeytine ulaşıldığının altını çizerek, toplam zeytinin yüzde 20’sinin sofralık zeytine ayrılacağını, yeni sezonda 750 bin tonluk rekolte beklediklerini vurguladı.
Bu sezon toplam üretimden 750 bin tonluk sofralık zeytini düştükten sonra geriye 2 milyon 850 bin ton yağlık zeytin kaldığını kaydeden Tan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Son dönemde özellikle kuraklık nedeniyle zeytinler 6-7 kilogramda 1 kilogram zeytinyağı üretiyor. Ortalama yani bütün sezon düşündüğünüz zaman bu oranın 6’da 1 olduğunu kararlaştırdık ve 2 milyon 850 bin tonu 6’ya böldüğümüz zaman 475 bin ton bir zeytinyağı rekoltesi tahmin ediliyor. Bu da 2022-2023’te yani 2 yıl öncesi 421 bin ton olan rekoru da geçmiş oluyor. Ben bu rakamların, bu değerlerin ülkemizin dünya ikinciliği hedefinde, daha sonrasında liderliği hedefinde önemli bir kilometre taşı olduğunu düşünüyorum.”
“Geçen yıldan 100-150 bin ton stok var”
Tan, geçen yıl ihracatta bir dönem kısıtlama getirildiğine değinerek, “İç tüketimi de düşünmek suretiyle ve katma değeri yükseltmek amacıyla kısıtlanmıştı. Bu bir miktar amacına ulaştı ama dünya fiyatları yükseldiği için iç piyasada bunu tutamadık. Dolayısıyla stok oluştu. Yani beklenen ihracat bir önceki ihracat yılındaki ihracata ulaşamadığı için oradan gelen bir stok var. Bu da tahmini 100-150 bin ton civarında.” dedi.
Rekolte tahminlerinin kesin sonuçlar olmadığına dikkati çeken Tan, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bu sonuçlar kesin sonuçlar değildir, tahminidir. Burada halkımız, üreticimiz, sanayicimiz, kısacası sektörümüz bir kere bu rekolte sonuçlarının çok ince elenip sık dokunduğunu ve bizim konseyimizin bu işin içinde elini taşın altına sokarak bakanlığımızla birlikte titiz bir çalışma yaptığını belirtmek istiyorum. Bunların Uluslararası Zeytin Konseyi’nde, Madrid’te Birleşmiş Milletlere bağlı. Orada da ülkelerin rekolteleri toplanıyor ve danışma komitelerindeki her ülke beyanlarda bulunuyor ve bunlar revize ediliyor. Biz de bu sonuçların kesin olmadığını söyleyerek aralık ayında bir daha gözden geçireceğimizi belirtmek istiyorum. İnşallah Türkiye bu yıl 2 yıl önce adından çok söz ettirdiği gibi bu yıl da söz ettirecektir.”