Ziraat Mühendisleri Odası Kilis Temsilcisi Güven Özdemir, Zeytin pamuklu bitine karşı zeytinliklerin ilaçlanması gerektiğini söyledi.
Özdemir, Kilis’in önemli bir zeytincilik merkezi olduğunu ifade ederek, “Pamuklu bitler, kışı ergin olarak, ağaçların kabuk altlarında, yarık ve çatlaklarında ve hatta sürgün ve koltuklarında geçirirler. Erginler şubat ayı ortalarından itibaren faal duruma geçmeye başlarlar. Erginlerin yumurtlaması tamamen bitki fenolojisine çiçek tomurcuğunun oluşmasına bağlı olduğundan, zeytinde ilk yumurtalar nisan ayı başında görülmeye başlamaktadır. Zararlı gelişmesini haziran ayı sonuna kadar tamamlayarak ergin olur. Bu erginler gelecek yılın nisan ayına kadar yumurtla bırakmadan zeytin dalları arasında görülür. Zeytinde pamuklu bitlerin larvaları zeytin somaklarında tomurcuk saplan ve sürgün uçlarında bitkinin öz suyunu emerek, ağaçların ve sürgünlerin zayıflamasına, çiçek ve çiçek tomurcuklarının dökülmesine neden olarak zararlı olurlar”dedi.
Özdemir Pamuklu bitin Türkiye’de zeytin yetiştirilen bütün bölgelerde yaygın olduğunu ifade ederek, “Zeytinde pamuklu bitler, genellikle ilkbahar aylarının yağışlı geçtiği nemli ve budama yapılmamış zeytinliklerde, zeytinin çiçeklenme döneminde zararlı olabilmektedir. Zeytin güvesi çiçek nesline karşı bir ilaçlama yapılmışsa, bu zararlıyı hedefleyen ayrı bir ilaçlamaya gerek yoktur” diye konuştu.
ZEYTİN PAMUKLU BİTİ
Euphyllura olivina
Tanımı:
Ergin pamuklu bitinin genel rengi kirli sarı, kanatları saydam, damarları belirli üzerinde küçük kirli lekeler bulunur. Baş önde geniş olarak çıkıntılı, yassı, antenler 10 segmentli, sarımsı, son iki segmenti koyu renkte, gözler belirgin ve kırmızı renktedir. Vücudu küçük bir Ağustos böceğini andırır, boyu 2-3 mm kadardır. Hortum iyi gelişmiştir.
Nimfleri olgunlaştığında 2 mm kadar olur. Renkleri yeşilimsidir. Genç nimfler, genel olarak sarı veya açık yeşildir. Nimfler, vücutlarından çok ince iplikçiklerden meydana gelmiş, balımsı bir madde çıkarırlar. Bu iplikçikler, bir pamuk yığını gibi toplanarak kümelenirler.
Yumurta karşıdan bakıldığında minyatür bir bademi andırır. Sapı oldukça kalındır. Yeni bırakıldığında açık sarımsı renkte olan yumurta zamanla koyulaşır ve daha sonra koyu kirli sarı renge dönüşür.
Yaşayışı ve zararı:
Zeytin pamuklu biti kışı ergin olarak, ağaçların kabuk altlarında, yarık ve çatlaklarında hatta sürgün koltuklarında geçirir. Erginler mart ayı başlarından itibaren aktif duruma geçerek, önceleri sürgün uçlarına ve uç yapraklarına yumurta bırakırlar. Daha sonra çiçek tomurcuklarının oluşması ile yumurtalarını tomurcuk saplarına bırakırlar. Yumurtalar 4–6 günde açılır. Çıkan nimfler yassı bir görünümde olup, çıkardıkları tatlımsı pamuk gibi bir madde ile vücutlarını örterler. Tomurcuklara girerek beslenirler. Zeytin pamuklu biti, yılda 3–4 döl verir.
Zeytin pamuklu bitinin nimfleri, zeytin somaklarında, tomurcuk sapları ve sürgün uçlarında bitkinin öz suyunu emerek, ağaçların ve sürgünlerin zayıflamasına, çiçek ve çiçek tomurcuklarının dökülmesine neden olurlar. Zararlının yoğunluğu arttıkça zarar oranı da yükselir. Düşük yoğunluklardaki zararı pek hissedilmez.
Zeytin pamuklu biti, Ülkemizde zeytin yetiştirilen bütün bölgelerinde yaygındır.
Konukçuları:
Zeytin pamuklu biti, yalnızca zeytinde zararlıdır.
Mücadelesi:
a) Kültürel önlemler
Koşnillerde olduğu gibi, Zeytin pamuklu biti zararını önlemek için, ağaçlar daima sağlıklı tutulmalı, bol güneş almasına ve havalanmasına dikkat edilmelidir. Tekniğine uygun bir budama yapılarak, bu böceğin zarar yapması önlenebilir.
b) Kimyasal mücadele
Zeytin pamuklu biti, genelde ilkbahar aylarının yağışlı geçtiği nemli ve budama yapılmamış zeytinliklerde, zeytinin çiçeklenme döneminde zararlı olabilmektedir.
Aynı dönemde zararlı olan Zeytin güvesinin çiçek nesline karşı bir ilaçlama yapılmışsa, bu zararlıyı hedefleyen ayrı bir ilaçlamaya gerek yoktur. Zeytin güvesi zararının önemli olmadığı bahçelerde ise, ağaçların sadece yoğun zarar görmüş somakları ilaçlanmalıdır. Böylece doğal düşmanların fazla zarar görmesi önlenecek ve bunlar, somaklardaki zararlı ile beslenecekleri için, bahçedeki doğal denge korunmuş olacaktır.
İlaçlamanın mutlaka gerekli olması halinde, Zeytin pamuklu bitinin en uygun mücadele zamanı, sürgün uçlarında ilk pamuklanma görüldükten 10 gün sonra başlamak üzere, çiçeklenme zamanına kadar olan dönemdir.
